Bầu trời mới tờ mờ sáng, sương còn giăng trên con đường đất ngoằn ngoèo dẫn ra quốc lộ. Hạ đạp xe thật nhanh, gió tạt qua má, mang theo cả sự hồi hộp đang dồn dập trong lồng ngực. Hôm nay là ngày thi tốt nghiệp THPT – kỳ thi lớn nhất đời học sinh. Chỉ cần vượt qua kỳ thi này, Hạ có thể bước tiếp vào giảng đường đại học, xa hơn nữa là thoát khỏi cảnh nghèo đeo đẳng gia đình cô bao năm nay.
Chiếc xe đạp cũ kỹ là tài sản quý nhất trong nhà. Ba Hạ đã mất sớm, mẹ tảo tần nuôi hai chị em. Nhà cách điểm thi hơn 17 cây số, nhưng Hạ không than vãn. Cô dậy từ 4 giờ sáng, ăn vội chén cơm nguội rồi lên đường. Cô không dám đi muộn, cũng không muốn bị ai thương hại. Đây là tương lai của cô, của mẹ – người đã hy sinh cả đời vì con.
Tuy nhiên, định mệnh đôi khi trêu người. Khi Hạ vừa ra đến gần quốc lộ, bỗng chiếc xe phát ra tiếng “rắc” rồi khựng lại. Cô lảo đảo, suýt ngã. Hạ cúi xuống thì phát hiện sợi xích đã gãy. Không thể tiếp tục đi được nữa. Cô thử lắp lại nhưng không được. Tay lấm đầy dầu nhớt, lòng như lửa đốt. Đồng hồ điểm 6 giờ 15. Giờ thi bắt đầu lúc 7h30, nhưng nếu không có xe, sẽ không thể đến kịp.
Hạ đứng đó, cố gắng không bật khóc. Cô đã học ngày học đêm, ôn tập không ngừng suốt mấy tháng trời. Kỳ thi tốt nghiệp không chỉ là để “được phát bằng”, mà là chiếc chìa khóa duy nhất giúp cô thay đổi số phận. Giờ đây, giấc mơ ấy như muốn tan vỡ chỉ vì… một chiếc xe đạp cũ.
Bỗng tiếng xe máy từ xa vọng lại. Một người đàn ông dừng xe. Anh mặc áo khoác xanh, đội mũ bảo hiểm bạc màu, dáng gầy nhưng ánh mắt lại rất ấm.
— Em bị sao thế? – Anh hỏi.
— Xe… bị gãy xích… Em… em đi thi tốt nghiệp ạ…
Giọng Hạ nghẹn lại. Cô chưa bao giờ thấy mình nhỏ bé đến vậy.
Anh cúi xuống xem rồi lắc đầu:
— Xích đứt thế này thì bó tay. Em thi ở đâu?
— Trường THPT tỉnh… Cách đây 17 cây…
Anh nhìn đồng hồ, rồi nói nhanh:
— Lên xe anh chở. Không kịp nữa đâu.
Hạ hoảng hốt:
— Em… không quen anh…
Anh ngập ngừng, rồi chìa thẻ tên ra:
— Anh là Phong, chạy giao hàng cho tạp hóa Tư Thành ở chợ huyện. Nếu em cần, anh có thể gọi cho mẹ em xác nhận. Không ai nên bỏ lỡ kỳ thi tốt nghiệp chỉ vì một sự cố nhỏ.
Giọng anh dứt khoát, không thương hại. Đó là lời của một người hiểu được tầm quan trọng của khoảnh khắc này.
Hạ gọi vội cho mẹ, vừa khóc vừa nói. Mẹ đồng ý, giọng nghèn nghẹn: “Cứ đi đi con… Trời thương người biết cố gắng…”
Phong chạy xe như bay, nhưng vẫn tránh ổ gà cẩn thận. Mỗi lần nhìn đồng hồ, anh lại nhắc:
— Cố lên, sẽ kịp. Thi tốt nhé. Kỳ thi này quan trọng lắm, anh biết.
Hạ siết chặt quai ba lô, lòng thầm cảm ơn người đàn ông xa lạ. Cô không hỏi lý do vì sao anh lại giúp mình. Cô chỉ biết, trên đời vẫn còn những người tốt.
7 giờ 10 phút. Trường thi hiện ra sau dãy nhà dân. Hạ gần như bật khóc vì nhẹ nhõm.
— Cảm ơn anh… Thật lòng… Em sẽ không bao giờ quên…
Phong cười:
— Vào thi đi. Nhớ đỗ nhé. Không phải ai cũng được đi lại chuyến xe thế này đâu.
Hạ cúi đầu thật sâu, rồi chạy vào điểm thi, tay vẫn còn run. Cô kịp vào phòng trước giờ phát đề đúng 3 phút.
Ba ngày thi trôi qua trong nỗ lực và nước mắt. Khi hoàn thành môn cuối cùng, việc đầu tiên Hạ làm là quay lại chợ huyện để tìm Phong. Cô mang theo chiếc bánh nhỏ và bức thư cảm ơn. Nhưng tiệm tạp hóa bảo rằng Phong đã nghỉ việc hôm sau ngày thi. Anh chuyển đi, không ai biết đi đâu.
Không số điện thoại, không địa chỉ, không hẹn hò.
Phong như cơn gió thoảng qua cuộc đời Hạ, nhưng thay đổi cả tương lai cô chỉ bằng một hành động đơn giản.
Năm năm sau, Hạ đã là cô giáo dạy Văn tại chính ngôi trường ngày xưa cô từng học. Trong buổi sinh hoạt hướng nghiệp đầu năm, cô kể lại câu chuyện “Chuyến xe đi thi tốt nghiệp” như một bài học về lòng tốt, về nghị lực và niềm tin.
— Đừng bao giờ xem nhẹ kỳ thi tốt nghiệp. Nó không chỉ là một kỳ thi lấy bằng, mà là bước ngoặt của cuộc đời. Cũng đừng bao giờ từ bỏ chỉ vì khó khăn nhỏ. Vì biết đâu, sẽ có người chìa tay ra đúng lúc. Giống như người đã từng chở cô đi thi năm đó…
Cô mỉm cười, mắt ánh lên vẻ biết ơn. Ở đâu đó ngoài kia, có thể Phong vẫn đang chạy xe, làm việc, sống bình dị… Nhưng với Hạ, anh luôn là người hùng thầm lặng của buổi sáng định mệnh ấy.