Trẻ hay cáu giận khi bị từ chối, đòi hỏi liên tục, hoặc không chịu hợp tác nếu không được hứa thưởng — tất cả có thể là biểu hiện của việc nuôi dạy thiếu kỷ luật, khiến trẻ hình thành thói quen chỉ quan tâm đến nhu cầu của bản thân.
Khi “chiều con” biến thành “hư con”
Một buổi chiều trong siêu thị, khi người mẹ từ chối yêu cầu mua món đồ chơi, đứa trẻ 4 tuổi lập tức la hét, dậm chân, gào khóc. Đây không còn là phản ứng đơn thuần của một đứa trẻ nhỏ tuổi, mà có thể là dấu hiệu cho thấy trẻ đang quen với việc luôn được đáp ứng mọi mong muốn.
Ảnh minh họa
Theo khảo sát từ nền tảng Parenting kết hợp với Today Moms, có đến 59% phụ huynh cho rằng con mình hư hơn các bạn cùng lứa tuổi. Các chuyên gia cho rằng, điều này không hẳn vì bản tính trẻ “hư”, mà bởi cách cha mẹ đã hình thành thói quen không giới hạn cho con.
Dấu hiệu con đang được nuông chiều quá đà
1. Cáu giận khi bị nói “không”
Trẻ nhỏ chưa biết cách kiểm soát cảm xúc là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, nếu mỗi lần bị từ chối đều kèm theo phản ứng quá khích, kéo dài theo thời gian, rất có thể trẻ đang không học được cách chấp nhận giới hạn.
Ảnh minh họa
“Trẻ hư không chịu được từ ‘không’. Chúng cảm thấy đó là sự xúc phạm cá nhân,” chuyên gia giáo dục Michele Borba phân tích.
2. Không bao giờ thấy đủ
Một dấu hiệu dễ nhận thấy là trẻ luôn đòi hỏi thêm, dù vừa mới được đáp ứng. Việc liên tục nghe con nói “Con muốn…” thay vì “Con cảm ơn” cho thấy thiếu sự trân trọng và biết ơn.
3. Cho mình là trung tâm
Trẻ được nuông chiều quá mức thường tin rằng mọi thứ phải xoay quanh mình, và dễ cảm thấy bị xúc phạm nếu không được ưu tiên. Chúng mong đợi đặc quyền, không phải vì cố ý mà vì đã quen với việc đó.
4. Đòi hỏi ngay lập tức
Nếu cha mẹ thường nhượng bộ vì mệt mỏi hoặc để “cho nhanh”, trẻ sẽ dần mặc định mọi mong muốn phải được đáp ứng tức thì, không học được sự kiên nhẫn hay trì hoãn phần thưởng.
5. Không biết chấp nhận thất bại
Một đứa trẻ không được học cách đối diện với sai lầm có thể trở nên cáu giận khi thua, đổ lỗi cho người khác, không công nhận thành công của bạn bè, hoặc luôn cần được khen ngợi dù làm việc rất bình thường.
6. Dùng chiêu trò để đạt được mục đích
Khi trẻ bắt đầu “chia để trị” cha mẹ, ví dụ nói với bố rằng mẹ đã đồng ý chuyện gì đó dù không có thật, thì rõ ràng con đang học cách lách luật để đạt mục tiêu.
7. Chỉ làm việc khi được hứa thưởng
Nếu mỗi hành động tốt của trẻ đều đi kèm một phần thưởng vật chất, thì lâu dần trẻ sẽ không còn thấy giá trị từ hành động đó, mà chỉ quan tâm đến lợi ích thu được. Ví dụ, dọn bàn chỉ khi được hứa “cho tiền” hay “cho chơi iPad”.
Làm sao để điều chỉnh?
Theo tiến sĩ Laura Markham, trẻ sẽ phản ứng tiêu cực khi bạn bắt đầu thiết lập lại giới hạn. Nhưng điều quan trọng là cha mẹ cần kiên định, đồng cảm nhưng không thoả hiệp.
Một số cách giúp thay đổi hành vi của trẻ:
Nói “Không” một cách rõ ràng và nhất quán
Khuyến khích con bày tỏ lòng biết ơn hằng ngày
Tạo cơ hội cho trẻ học cách chia sẻ, đồng cảm với người khác
Hướng dẫn hành vi thay vì quát mắng hoặc trừng phạt
Đề cao những giá trị phi vật chất như thời gian bên gia đình, trải nghiệm đơn giản
Tìm niềm vui trong những điều nhỏ bé thay vì tiêu dùng vật chất
Dạy con không chỉ là đáp ứng nhu cầu, mà là giúp trẻ học cách sống hài hòa với người khác, biết giới hạn, và có lòng biết ơn. Việc điều chỉnh cách nuôi dạy ngay từ bây giờ sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện hơn về nhân cách và cảm xúc trong tương lai.
Nguồn tổng hợp
Nguồn: https://www.webtretho.com/f/phuong-phap-nuoi-day-con-cai/dau-hieu-cho-thay-tre-dang-duoc-nuong-chieu-qua-muc