Từ ngày 1/7/2025, Nghị định 120/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, mang đến hàng loạt thay đổi đáng chú ý liên quan đến đăng ký khai sinh, kết hôn, đặc biệt là với các trường hợp có yếu tố nước ngoài. Người dân cần nắm rõ để tránh mất thời gian, đi lại nhiều lần.
Ảnh: Đời sống & Pháp luật
UBND cấp xã là nơi duy nhất thực hiện thủ tục khai sinh, kết hôn
Theo quy định mới tại Điều 4 Nghị định 120, toàn bộ thẩm quyền đăng ký hộ tịch sẽ được giao cho Ủy ban nhân dân cấp xã, bao gồm xã, phường và thị trấn. Điều này đồng nghĩa với việc các thủ tục từng do UBND cấp huyện đảm nhiệm, nay sẽ chuyển giao hoàn toàn cho cấp xã xử lý.
Một số thủ tục cụ thể được chuyển về cấp xã bao gồm:
Đăng ký khai sinh cho trẻ sinh ra ở nước ngoài nhưng đã về cư trú tại Việt Nam.
Ghi nhận thông tin kết hôn của công dân Việt Nam được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài.
Đăng ký lại khai sinh hoặc kết hôn đối với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài, hoặc người nước ngoài từng đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền trước ngày 1/1/2016 nhưng đã bị mất cả Sổ hộ tịch và giấy tờ bản chính.
Việc phân cấp này nhằm rút ngắn thời gian xử lý, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân tiếp cận dịch vụ hành chính công.
Linh hoạt trong việc nộp hồ sơ bản giấy hoặc bản điện tử
Một điểm mới nổi bật khác là người dân khi đăng ký khai sinh, kết hôn có yếu tố nước ngoài có thể lựa chọn nộp bản giấy, bản điện tử hoặc chỉ cần cung cấp thông tin để cơ quan đăng ký tra cứu trên hệ thống.
Cụ thể, nếu thông tin cá nhân đã được lưu trữ trong Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử hoặc Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ quan đăng ký hộ tịch sẽ tự động kiểm tra mà không yêu cầu người dân cung cấp thêm giấy tờ. Trong trường hợp không tra cứu được, người dân mới cần xuất trình hồ sơ liên quan.
So với quy định cũ, việc này giảm đáng kể gánh nặng thủ tục khi trước đó người dân buộc phải nộp hồ sơ kèm theo bản chính để đối chiếu.
Có thể đăng ký tại bất kỳ UBND cấp xã nào nơi cư trú
Theo khoản 1 Điều 5 Nghị định 120, người dân có thể lựa chọn thực hiện thủ tục hộ tịch tại bất kỳ UBND cấp xã nơi mình cư trú. Cư trú ở đây bao gồm cả nơi thường trú và nơi tạm trú, không bị giới hạn như trước.
Trong trường hợp người dân đến cơ quan không phải nơi cư trú để đăng ký, cơ quan tiếp nhận vẫn có trách nhiệm hỗ trợ nộp hồ sơ trực tuyến đến đúng nơi có thẩm quyền.
Điều này tạo điều kiện thuận tiện, nhất là đối với người dân sinh sống và làm việc xa quê, không cần phải về địa phương để thực hiện thủ tục.
Không còn yêu cầu có mặt để ký sổ hộ tịch
Một thay đổi mang tính “giải phóng” người dân khỏi thủ tục rườm rà là việc không cần phải trực tiếp đến UBND cấp xã để ký vào sổ hộ tịch như trước.
Khoản 2 Điều 5 quy định rõ, với các thủ tục như đăng ký khai sinh, khai tử, nhận cha mẹ con, giám hộ, thay đổi thông tin hộ tịch,… người yêu cầu không bắt buộc phải có mặt để ký tên vào sổ. Điều này cho phép việc hoàn tất hồ sơ diễn ra từ xa, tiết kiệm thời gian và công sức đáng kể.
Thời gian giải quyết rút ngắn rõ rệt
Một trong những điểm nổi bật là việc rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục có yếu tố nước ngoài.
Cụ thể, thời hạn xử lý đăng ký kết hôn với người nước ngoài giảm còn 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Trường hợp cần xác minh thì tối đa cũng chỉ 10 ngày làm việc. Trong khi đó, theo Luật Hộ tịch 2014, thủ tục này trước đây có thể kéo dài tới 15 ngày.
Tương tự, các thủ tục ghi nhận việc kết hôn, ly hôn hay hủy kết hôn đã diễn ra ở nước ngoài cũng chỉ mất tối đa 5 đến 8 ngày làm việc, tùy từng trường hợp. Trước đó, người dân có thể phải chờ đến 12 ngày để hoàn tất thủ tục này.
Tóm lại, từ 1/7/2025, việc đăng ký khai sinh, kết hôn, đặc biệt là các trường hợp có yếu tố nước ngoài, sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều nhờ quy định mới tại Nghị định 120. Tuy nhiên, người dân cũng cần nắm rõ các điểm thay đổi, nhất là về nơi nộp hồ sơ và cách thức thực hiện để tránh mất thời gian, công sức không cần thiết.
Theo Đời sống & Pháp luật
Nguồn: https://www.webtretho.com/f/doc-bao-gium-ban/dang-ky-khai-sinh-ket-hon-thay-doi-the-nao-tu-172025