Khi “top đầu” vắng bóng trong danh sách thủ khoa
Mạng xã hội những ngày gần đây dậy sóng bởi một bài viết trong nhóm học đường, thắc mắc rằng: “Vì sao nhiều năm nay không thấy Trường THPT Chuyên Hà Nội Amsterdam có thủ khoa tốt nghiệp THPT nữa?”. Câu hỏi tưởng chừng đơn giản, nhưng lại làm dấy lên một làn sóng tranh luận, nhất là khi gắn liền với danh xưng “trường top đầu cả nước”.
Theo số liệu chính thức từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 có 9 học sinh đạt điểm tuyệt đối 30/30 ở hai khối thi A00 (Toán, Lý, Hóa) và B00 (Toán, Hóa, Sinh). Những cái tên được vinh danh đều đến từ các trường THPT tại Hà Nội, Bắc Ninh, Phú Thọ, Hưng Yên, Ninh Bình và TP.HCM. Tuy nhiên, trong danh sách này hoàn toàn không có học sinh nào đến từ Trường Hà Nội – Amsterdam, điều khiến nhiều người không khỏi bất ngờ và đưa ra những so sánh có phần phiến diện.
Điểm tuyệt đối không phải là tiêu chí duy nhất
Việc một học sinh đạt 30 điểm là thành tích rất đáng ghi nhận, nhưng cũng cần nhìn nhận một thực tế rằng không phải mọi học sinh đều hướng đến mục tiêu này. Đặc biệt tại những ngôi trường có định hướng đào tạo học thuật chuyên sâu và hội nhập quốc tế như Ams, học sinh thường xây dựng lộ trình cá nhân rõ ràng từ sớm. Nhiều em lựa chọn xét tuyển thẳng, tập trung vào các chứng chỉ quốc tế như IELTS, SAT, hoặc hồ sơ du học, thay vì dành toàn bộ thời gian “luyện công” cho kỳ thi tốt nghiệp.
Thậm chí, có không ít học sinh của Ams chỉ coi kỳ thi tốt nghiệp là một bước cần thiết để hoàn tất chương trình phổ thông, thay vì là “trận chiến” để giành lấy danh hiệu thủ khoa. Bởi với họ, những thử thách lớn hơn đang chờ ở phía trước: học bổng quốc tế, đại học danh tiếng trong và ngoài nước, hay các dự án nghiên cứu, hoạt động cộng đồng mang tầm ảnh hưởng.
Khi giáo dục là hành trình, không phải cuộc đua
So sánh giữa các trường dựa trên danh sách thủ khoa của một kỳ thi duy nhất có thể tạo ra những góc nhìn sai lệch về chất lượng giáo dục. Việc gán cho một trường là “đang tụt hạng” chỉ vì không có thủ khoa là thiếu công bằng, nhất là khi không xét đến toàn bộ bối cảnh phát triển và định hướng đào tạo của nhà trường.
Giáo dục hiện đại ngày càng đề cao sự đa dạng, tôn trọng lựa chọn cá nhân và khuyến khích phát triển năng lực toàn diện. Trong môi trường đó, không phải ai cũng chọn cùng một con đường. Có người chọn chinh phục điểm tuyệt đối ở kỳ thi quốc gia, có người hướng đến nghiên cứu khoa học, cũng có những bạn học sinh xây dựng hồ sơ ứng tuyển học bổng quốc tế từ những năm lớp 10, lớp 11.
Sự vắng mặt của Ams trong danh sách thủ khoa không có nghĩa là học sinh của trường kém tài năng hơn. Thực tế, đây vẫn là nơi đào tạo nhiều học sinh đạt giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế, được tuyển thẳng vào những trường đại học hàng đầu như Bách khoa Hà Nội, Y Hà Nội, Ngoại thương, hay các trường quốc tế như RMIT, VinUni. Nhiều em còn giành học bổng toàn phần từ các đại học danh tiếng trên thế giới.
Đừng để định kiến làm lu mờ giá trị thật
Một điểm số cao là thành tích đáng khen, nhưng nó không phải là thước đo duy nhất để đánh giá trí tuệ và tiềm năng của học sinh. Càng không thể dùng thành tích đó để phủ định những giá trị khác như kỹ năng tư duy phản biện, năng lực sáng tạo, thái độ học tập chủ động hay sự dấn thân vào các dự án cộng đồng – những yếu tố ngày càng được đánh giá cao trong nền giáo dục toàn cầu.
Thủ khoa của kỳ thi tốt nghiệp và học sinh Ams không phải là hai hình mẫu để đặt lên bàn cân. Họ chỉ đơn giản là những người trẻ đang lựa chọn con đường khác nhau, phù hợp với mục tiêu cá nhân và năng lực của mình. So sánh thiếu căn cứ, hoặc cố tình đặt ra sự hơn thua, chỉ khiến bức tranh giáo dục trở nên méo mó và gây áp lực không cần thiết cho học sinh.
Điều quan trọng là tôn trọng lựa chọn của mỗi người học và nhìn nhận giáo dục như một hành trình phát triển lâu dài, chứ không phải là cuộc đua giành lấy danh hiệu trong chốc lát.
Theo Đời sống & Pháp luật
Nguồn: https://www.webtretho.com/f/doc-bao-gium-ban/bai-dang-gay-tranh-cai-sau-ky-thi-tot-nghiep-so-sanh-thu-khoa-va-hoc-sinh-ams-co-cong-bang